AUTORZY
Johannes (Joost) Platje, Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu
Johannes (Joost) Platje studiował i uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie w Groningen (Holandia) w 2004 roku. Następnie obronił swoją rozprawę habilitacyjną zatytułowaną „Institutional capital – creating capacity and capabilities for sustainable development” (pl.: „Kapitał instytucjonalny – tworzenie potencjału i zdolności dla zrównoważonego rozwoju”). Jest autorem ponad 100 publikacji naukowych, poświęconych między innymi zagadnieniom zrównoważonego transportu i zrównoważonego rozwoju. Prowadzi kursy z ekonomiki transportu od 2001 roku (początkowo w Międzynarodowej Wyższej Szkole Logistyki i Transportu we Wrocławiu, na Politechnice Wrocławskiej, a następnie na Uniwersytecie Opolskim i w Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu). Gościnnie wygłasza wykłady na uniwersytetach w Holandii, Niemczech, na Litwie i w Meksyku.
Monika Paradowska, Uniwersytet Wrocławski
Monika Paradowska uzyskała stopień magistra (2004 i 2005) oraz doktora nauk ekonomicznych (2010) na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Obie prace magisterskie poświęciła zagadnieniom badawczym z zakresu systemów transportowych, a dzięki rozprawie doktorskiej zatytułowanej „Wpływ członkostwa Polski w Unii Europejskiej na rozwój zrównoważonego transportu w aglomeracji wrocławskiej” utrwaliła i pogłębiła swoje zainteresowania naukowe dotyczące zrównoważonego rozwoju systemów transportowych. W swoim dorobku ma niemal 60 publikacji, z czego zdecydowana większość dotyczy właśnie tej problematyki. Kursy z ekonomiki transportu prowadzi od 2004 roku (początkowo w Międzynarodowej Wyższej Szkole Logistyki i Transportu we Wrocławiu, a następnie na Uniwersytecie Opolskim i w Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu), a podczas studiów doktoranckich nauczała autorskich przedmiotów dotyczących transportu międzynarodowego oraz zrównoważonego transportu.
Karol Kociszewski, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Karol Kociszewski ukończył studia i odrobił pracę doktorską na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (w 2002 roku). Stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia (ekonomia ekologiczna) uzyskał w 2014 roku za rozprawę na temat „Ekologizacja polskiego rolnictwa a jego zrównoważony rozwój w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej”. Jest autorem ponad 100 publikacji naukowych w zakresie zrównoważonego rozwoju (ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa i obszarów wiejskich), polityki ekologicznej, polityki rolnej, ekonomii rozwoju i ekonomii ekologicznej. Jako profesor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu prowadzi kursy m.in. z ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, międzynarodowej ochrony środowiska, ekonomii rozwoju, rynku produktów ekologicznych, historii myśli ekonomicznej. Prowadził również wykłady w Austrii i Portugalii (Uniwersytet w Porto), a także w ramach współpracy z Syracuse University.
Motywację do napisania niniejszej książki stanowiło wieloletnie doświadczenie autorów w zakresie wykorzystywania teorii ekonomii do analizy, interpretacji oraz wyjaśniania zjawisk zachodzących w sektorze transportu, na rynkach powiązanych z transportem i logistyką, a także w polityce transportowej prowadzonej na różnych poziomach. Ekonomika transportu nie jest wprawdzie całkowicie nową nauką ekonomiczną, jednak – jak każda nauka – podlega ciągłej ewolucji. Stąd właśnie wyniknęła inicjatywa zaprezentowania nowego, świeżego spojrzenia na kwestie, które wydawałyby się już wielokrotnie i wyczerpująco opisane pod względem teoretycznym. Autorzy dokonali wyboru zagadnień, które uznali za najbardziej istotne z punktu widzenia obserwacji, analizy i wyciągania wniosków dotyczących ekonomicznych aspektów działalności transportowej.
W kolejnych rozdziałach zawarto zagadnienia teoretyczne, wsparte przykładami praktycznymi oraz hipotetycznymi. Przykłady mają posłużyć nie tylko lepszemu zrozumieniu teorii ekonomii, ale też wykształceniu umiejętności jej wykorzystania do obserwacji i rozumienia zjawisk i procesów transportowych. W pierwszym rozdziale wyjaśniono, czym zajmuje się ekonomika transportu jako nauka. Podkreślono w nim zasadniczy w naukach ekonomicznych problem związany z ograniczonością zasobów wykorzystywanych do zaspokajania potrzeb człowieka. Zaprezentowano także proces podejmowania decyzji w działalności produkcyjnej. Drugi rozdział poświęcono teorii popytu w kontekście specyfiki i zmienności popytu na transport. Omówiono różnego rodzaju determinanty wpływające na popyt na transport oraz starano się wyjaśnić, dlaczego wciąż się on zmienia. W rozdziale trzecim główną uwagę skoncentrowano na społeczno-gospodarczej roli transportu, objaśnionej przede wszystkim poprzez zaprezentowanie trzech podstawowych funkcji transportu oraz pozytywnych i negatywnych efektów zewnętrznych powstających wskutek działalności transportowej. Wskazano także, jak ważny jest charakter dóbr tworzących systemy transportowe z punktu widzenia bodźców do dostarczania infrastruktury oraz podejmowania określonych wyborów. W ostatnim, czwartym rozdziale rozwinięte zostały kwestie dotyczące znaczenia transportu i infrastruktury w oparciu o elementy teorii kosztów transakcyjnych. Wyeksponowano w nim rozważania związane z potrzebą ograniczania kosztów transakcyjnych w działalności transportowej.
Dla wielu osób zgłębiających wiedzę z danej dziedziny trudności sprawia umiejętność zastosowania teorii w praktyce. Tymczasem, w opinii autorów niniejszej książki, zbyt duży nacisk na poznawanie samej teorii jest niewystarczający i nieefektywny. Teoria ekonomiczna powinna służyć jedynie jako narzędzie, które pomaga zrozumieć rzeczywiste procesy społeczno-gospodarcze oraz ułatwia wyjaśnianie wielu zjawisk zachodzących w złożonym świecie. Identyczne zadanie stoi także przed ekonomiką transportu, której celem jest zastosowanie teorii ekonomii, a zwłaszcza mikroekonomii, do analizy sektora transportu oraz funkcjonowania systemów transportowych. Takie podejście przyświecało autorom niniejszej monografii, wraz z dążeniem do przedstawienia ekonomiki transportu nie tylko w tradycyjnym, ale też nieco nowatorskim świetle poprzez koncentrację na różnorodnych elementach teorii ekonomicznych.
Monografia została tak opracowana, aby nie tylko umożliwić Czytelnikom zdobycie bądź poszerzenie wiedzy, ale też aby mogli oni rozwijać umiejętności obserwacji, interpretacji, analizy i wyjaśniania różnych kwestii związanych z działalnością transportową w oparciu o poznaną teorię. Sprzyjać temu ma zarówno wybór zagadnień i układ treści, ale też prosty i zrozumiały język oraz styl wypowiedzi. Książka ma na celu przekazanie Czytelnikom wiedzy obejmującej ekonomiczne aspekty procesów transportowych oraz istotę funkcjonowania przedsiębiorstw transportowych w oparciu o wybrane teorie oraz przykłady praktyczne. Ma to umożliwić wykształcenie w sobie umiejętności wykorzystania tej wiedzy w realnym świecie. W tym kontekście zaprezentowane w książce zagadnienia są przede wszystkim kluczem do zrozumienia zjawisk i procesów transportowych, ich przyczyn oraz skutków, a także zachowania zaangażowanych w nie podmiotów.
Podejście przyświecające autorom sprawia, że opracowanie skierowane jest do bardzo szerokiego grona odbiorców, zajmujących się kwestiami transportu i logistyki zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej. Uczniowie i studenci różnych kierunków studiów znajdą w niniejszej książce odpowiedzi na wiele pytań, wzbogacą własną wiedzę oraz rozwiną zdolności jej wykorzystania. Naukowcy oraz nauczyciele akademiccy mogą odkryć odmienny ogląd znanych problemów. Wreszcie sami uczestnicy oraz osoby kształtujące zjawiska i procesy transportowe, jak na przykład przedsiębiorcy oraz politycy, mogą uzyskać nowe spojrzenie na powszednie dla nich kwestie i tym samym poszerzyć wiedzę i rozwinąć umiejętności.
Spis treści
Wstęp
1. Istota ekonomiki transportu
1.1. Wprowadzenie
1.2. Zakres badawczy ekonomiki transportu
1.3. Ekonomika transportu a problem rzadkości
1.4. Proces dokonywania wyborów w działalności transportowej
1.5. Podsumowanie
2. Specyfika popytu w transporcie. Zmiany popytu na usługi transportowe
2.1. Wprowadzenie
2.2. Najważniejsze zagadnienia dotyczące popytu w kontekście funkcjonowania firm transportowych
2.3. Pozacenowe determinanty popytu na transport i podaży usług transportowych
2.4. Cechy potrzeb transportowych i ich wpływ na popyt na transport
2.5. Wybrane społeczno-gospodarcze determinanty popytu na transport
2.6. Podsumowanie
3. Rola transportu w gospodarce oraz istota praw własności w systemach transportowych
3.1. Wprowadzenie
3.2. Funkcje transportu w sferze społecznej i gospodarczej
3.3. Pozytywne i negatywne efekty zewnętrzne
3.4. Dobra prywatne i publiczne w działalności transportowej
3.5. Podsumowanie
4. Infrastruktura fizyczna, transport i logistyka z perspektywy ekonomii kosztów transakcyjnych
4.1. Wprowadzenie
4.2. Teoria kosztów transakcyjnych a aktywność ekonomiczna
4.3. Istota kosztów transakcyjnych
4.4. Infrastruktura fizyczna, transport i logistyka
4.5. Znaczenie Teorematu Coase’a dla internalizacji negatywnych efektów zewnętrznych transportu
4.6. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
pobierz pełny tekst książki>>
© Copyright by Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu, Wrocław 2018